Boze Jongens

Boze Jongens
Anthony Burgess
1962

Misschien is ‘Boze Jongens’ beter bekend onder de Engelse titel ‘A Clockwork Orange’. En die kennen velen alleen als film. Maar de film is gebaseerd op een Amerikaanse uitgave van het boek, waar hoofdstuk 21 ontbrak.

In de nabije toekomst zwerft de vijftienjarige Alex met zijn bende op straat en begaat daar allerlei misdaden, willekeurige geweldhandelingen en verkracht zonder bezwaar en met plezier. Ze hebben hun eigen slang ‘Nadsat’. Het verhaal van Alex wordt dan ook in dit op oud Russisch en Engels gebaseerde jargon vertelt.
Als Alex wordt opgesloten ondergaat hij een conditionering/afkicktherapie, waarbij misselijkheid geïnduceerd wordt terwijl hij naar films vol geweld moet kijken. Uiteindelijk wordt hij misselijk bij elke vorm van geweld. Helaas gebeurt dit ook als hij klassieke muziek hoort, omdat dit te horen was in een van de films.
Als Alex weer vrij komt wordt hij verguisd door iedereen uit zijn vorige leven. Oud-bendeleden en een slachtoffer nemen wraak vanwege zijn vroegere acties.
Alex valt terug in zijn oude patroon, maar kan er geen plezier meer aan beleven.
De grootste morele vraag is of de maatschappij verplicht sociaal wenselijk gedrag mag opleggen. Uiteindelijk wil Alex een rustig leven lijden, met vrouw en kinderen, maar twijfelt omdat zijn kinderen misschien hetzelfde gedrag als hij gaan vertonen.

*****
bestel bij bol.com
de Engelstalige versie, A Clockwork Orange
de Nederlandse uitgave is moeilijk te verkrijgen, maar kijk eens bij 2dehands.

In 2012 verscheen een nieuwe vertaling, dit keer met de typisch Nederlandse titel A Clockwork Orange